Gezondheidsproblemen, huisarrest, een coup d’état of zelfs overlijden: de afgelopen weken is druk gespeculeerd over het wel en wee van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un. Het staatshoofd, dat normaal niet van de buis is weg te denken in het communistische land, is al ruim vijf weken niet in het openbaar verschenen. Dit leidde tot een golf van geruchten, maar volgens overheidsfunctionarissen uit de Verenigde Staten, China en zowel Noord- als Zuid-Korea is er niets aan de hand.

Het hoofd van de gezamenlijke stafchefs van Zuid-Korea liet maandag weten geen verandering in de machtsstructuur van Noord-Korea te hebben waargenomen, meldt Yonhap. “Voor zover ik weet heeft Kim Jong Un geen problemen bij het besturen van het land”, sprak admiraal Choi Yun-hee. Hij zei door de inlichtingendiensten op de hoogte te worden gehouden van relevante ontwikkelingen in Noord-Korea. Op de vraag of Kim helemaal niets mankeert, wilde Choi niet antwoorden.

Ook de VS laten weten dat volgens hun bronnen Kim nog steeds de dienst uitmaakt in Noord-Korea. “We hebben geen indicaties van een machtswisseling opgevangen”, zei de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Susan Rice in een interview dat zondag door NBC werd uitgezonden. “Vanzelfsprekend houden we de ontwikkelingen in Noord-Korea nauwlettend in de gaten.”

Susan Rice

China zegt geen afwijkende signalen te hebben waargenomen, ondanks de lange afwezigheid van Kim, meldt Yonhap. “Geen van de speculaties over Kims gezondheid en machtspositie zijn geloofwaardig”, zei een anonieme Zuid-Koreaanse bron, die regelmatig contact heeft met de Chinese regering.

Hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden Remco Breuker begrijpt wel waarom deze landen zich zo uitlaten. “Zij kunnen geen van allen iets anders zeggen zolang Noord-Korea volhoudt dat er niets aan de hand is”, zei Breuker in een telefoongesprek. “Dan diskwalificeer je jezelf als gesprekspartner. Wat ik vooral bijzonder vind, is dat alle drie de landen het nodig vonden op de geruchtenstroom te reageren.”

Pyongyang bericht nog steeds over Kim als staatshoofd van Noord-Korea. Kim Yang-hon, secretaris van de regerende Koreaanse Arbeiderspartij, zei eerder deze maand tijdens een bezoek aan aartsrivaal Zuid-Korea dat Kim helemaal geen gezondheidsproblemen heeft. Eerder meldden staatsmedia in het communistische land wel dat de leider aan ‘ongemakken’ leed.

“Als je kijkt naar hoe Noord-Korea zich momenteel gedraagt, lijkt het erop dat het land in economisch zwaar weer verkeert en bang is voor de toekomst”, aldus Breuker. “De elite weet dat Noord-Korea met Kim aan het hoofd een moeilijke positie heeft in de internationale gemeenschap.”

Maandag liet Noord-Korea weten dat het lichamen van Amerikaanse slachtoffers uit de Koreaanse Oorlog (1950 – 1953) gaat verplaatsen. Washington zou niet hebben meegewerkt om de lijken terug naar de VS te krijgen. Het zijn dit soort berichten die aantonen dat Pyongyang wanhopig op zoek is naar geld, aldus Breuker.

Beelden waarop Kim moeite heeft met lopen

De 31-jarige Kim was voor het laatst te zien op 3 september bij een concert. De weken ervoor was reeds zichtbaar hoe de leider moeite had met lopen en flink was aangekomen. Kort hierna verdween het politiek zwaargewicht helemaal uit beeld, hoewel de binnenlandse propaganda hem nog wel steeds aanprijst als de leider van de revolutie.

Kim nam het stokje in Noord-Korea in december 2011 over na het overlijden van zijn vader en politieke voorganger, Kim Jong-il. Veel gevluchte Noord-Koreaanse oud-hoogwaardigheidsbekleders menen dat niet Kim aan de touwtjes trekt, maar het Departement van Organisatie en Begeleiding (OGD), dat bestaat uit oude kameraden van Kim Jong-il. Kim Jong-un zou volgens hen niet meer dan een stroman zijn. Voor meer informatie over deze theorie, zie hier en hier.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 13 oktober 2014 geplaatst door het Reformatorisch Dagblad.