‘Rusland schendt sancties tegen Noord-Korea’

Rusland schendt op grote schaal sancties tegen Noord-Korea door nieuwe werkvergunningen te blijven verstrekken aan Noord-Koreaanse arbeiders. Dat meldt The Wall Street Journal donderdag. Sinds de strafmaatregelen in september 2017 werden afgekondigd, hebben zeker tienduizend nieuwe Noord-Koreaanse arbeiders zich in Rusland geregistreerd.

De sancties werden vorig jaar ingevoerd in een poging de Noord-Koreaanse kernwapen- en raketprogramma’s te treffen. In de maanden ervoor had Pyongyang meerdere langeafstandsraketten en een waterstofbom getest. Omdat de toen circa honderdduizend in het buitenland werkzame Noord-Koreaanse arbeiders een van de belangrijkste bronnen van inkomsten voor het regime van Kim Jong-un waren, werd bepaald dat al deze arbeiders binnen twee jaar teruggestuurd moesten worden. Het verlenen van nieuwe of verlengen van bestaande werkvisa mocht niet volgens de VN-sancties, die ook door Rusland en China werden gesteund.

Nu blijkt dat Rusland toch op grote schaal nieuwe Noord-Koreaanse arbeiders vergunningen verleent. Noord-Koreanen zijn in het land vooral actief in de bouw. De stadions voor het WK voetbal in onder meer Sint-Petersburg werden mede gebouwd door Noord-Koreanen. Vaak worden de arbeiders ingehuurd door Russisch-Noord-Koreaanse joint ventures. In hetzelfde sanctiepakket werd bepaald dat die joint ventures moesten worden opgedoekt.

Geen loon en lange dagen

Bovendien geldt het werk dat Noord-Koreanen verrichten volgens criteria van de Internationale Arbeidsorganisatie als ‘dwangarbeid’. De Noord-Koreanen werken vaak onder onveilige en erbarmelijke omstandigheden, krijgen weinig pauze en werkdagen van 16 uur zijn geen uitzondering. Een aannemer in Sint-Petersburg verklaarde tegenover The Wall Street Journal dat zijn werknemers van 07.00 uur tot 22.00 uur en soms zelfs middernacht werkten.

De Noord-Koreanen krijgen ‘bewakers’ mee, die voor hen het loon innen. Onderzoek heeft aangetoond dat de Noord-Koreanen van dat loon meestal maar een fractie terugzien. Het leeuwendeel van het bedrag wordt weggesluisd naar Noord-Korea, waar het wordt geïnvesteerd in onder meer het leger, het kernwapenprogramma en de persoonlijke fondsen van de elite.

Om te voorkomen dat zij in contact komen met een maatschappij die vrijer is dan hun thuisland worden Noord-Koreanen vaak in afgeschermde barakken gehuisvest. Zij worden met bussen naar hun werkplek vervoerd, om erna terug te worden gebracht naar de woonbarakken – zonder verder iets van Rusland te zien. Na werk krijgen zij vaak nog ‘ideologisch onderricht’, oftewel een strak dieet van Noord-Koreaanse propaganda. Zo moet worden voorkomen dat zij hun geloof verliezen in de staatsleer van het Kim-regime.

Gezin blijft achter als borg

Een andere manier waarop wordt voorkomen dat Noord-Koreanen kritiek uiten of zelfs vluchten, is door alleen getrouwde mannen met kinderen naar het buitenland te sturen. Hun gezin blijft achter in Noord-Korea als borg – en wordt gestraft als de man de benen neemt. De Noord-Koreaanse staat screent zelfs of het echtpaar wel een goed huwelijk heeft, voor de man wordt uitgezonden.

Het is niet de eerste keer dat Rusland wordt betrapt op het schenden van VN-sancties tegen Pyongyang. Eerder pompten Russische schepen olie over naar Noord-Koreaanse tankers, terwijl de Verenigde Naties een embargo op olieleveranties hadden ingesteld. Hiermee hielp Rusland aan het ondergraven van de twee strengste onderdelen uit het sanctiepakket: het olie-embargo en wegsturen van Noord-Koreaanse dwangarbeiders.

De Russische ambassadeur in Noord-Korea Aleksandr Matsegora ontkende vrijdag dat Rusland VN-sancties heeft geschonden. Het land heeft, zo noteerde persbureau Interfax uit zijn mond, geen nieuwe Noord-Koreaanse arbeiders aangenomen. De nieuwe werkvergunningen die wel vergeven werden, waren voor Noord-Koreanen die al in het land werkten onder oude contracten.

Onderzoekers vermoeden dat ook China de VN-sancties niet volgens de letter uitvoert. Ook Chinese schepen leverden dit jaar nog olie aan Noord-Korea. Hoewel China veel Noord-Koreaanse arbeiders wegstuurde na het afkondigen van de sancties van vorig jaar, wordt vermoed dat inmiddels veel van hen zijn teruggekeerd. Sinds de top tussen Donald Trump en Kim Jong-un gaan er weer massaal goederen de grens over tussen China en Noord-Korea.

1,7 miljard euro

De circa honderdduizend Noord-Koreanen die afgelopen jaren in het buitenland werkten verdienden naar schatting jaarlijks zo’n 1,7 miljard dollar voor het regime van Kim Jong-un. Vorig jaar verbleven volgens overheidscijfers 24.000 Noord-Koreanen in Rusland. Werkelijke aantallen kunnen mogelijk hoger liggen.

Voor zover bekend zijn er in Nederland geen Noord-Koreaanse dwangarbeiders. Wel The Wall Street Journal donderdag. Sinds de strafmaatregelen in september 2017 werden afgekondigd, hebben zeker tienduizend nieuwe Noord-Koreaanse arbeiders zich in Rusland geregistreerd.

De sancties werden vorig jaar ingevoerd in een poging de Noord-Koreaanse kernwapen- en raketprogramma’s te treffen. In de maanden ervoor had Pyongyang meerdere langeafstandsraketten en een waterstofbom getest. Omdat de toen circa honderdduizend in het buitenland werkzame Noord-Koreaanse arbeiders een van de belangrijkste bronnen van inkomsten voor het regime van Kim Jong-un waren, werd bepaald dat al deze arbeiders binnen twee jaar teruggestuurd moesten worden. Het verlenen van nieuwe of verlengen van bestaande werkvisa mocht niet volgens de VN-sancties, die ook door Rusland en China werden gesteund.

Nu blijkt dat Rusland toch op grote schaal nieuwe Noord-Koreaanse arbeiders vergunningen verleent. Noord-Koreanen zijn in het land vooral actief in de bouw. De stadions voor het WK voetbal in onder meer Sint-Petersburg werden mede gebouwd door Noord-Koreanen. Vaak worden de arbeiders ingehuurd door Russisch-Noord-Koreaanse joint ventures. In hetzelfde sanctiepakket werd bepaald dat die joint ventures moesten worden opgedoekt.

Geen loon en lange dagen

Bovendien geldt het werk dat Noord-Koreanen verrichten volgens criteria van de Internationale Arbeidsorganisatie als ‘dwangarbeid’. De Noord-Koreanen werken vaak onder onveilige en erbarmelijke omstandigheden, krijgen weinig pauze en werkdagen van 16 uur zijn geen uitzondering. Een aannemer in Sint-Petersburg verklaarde tegenover The Wall Street Journal dat zijn werknemers van 07.00 uur tot 22.00 uur en soms zelfs middernacht werkten.

De Noord-Koreanen krijgen ‘bewakers’ mee, die voor hen het loon innen. Onderzoek heeft aangetoond dat de Noord-Koreanen van dat loon meestal maar een fractie terugzien. Het leeuwendeel van het bedrag wordt weggesluisd naar Noord-Korea, waar het wordt geïnvesteerd in onder meer het leger, het kernwapenprogramma en de persoonlijke fondsen van de elite.

Om te voorkomen dat zij in contact komen met een maatschappij die vrijer is dan hun thuisland worden Noord-Koreanen vaak in afgeschermde barakken gehuisvest. Zij worden met bussen naar hun werkplek vervoerd, om erna terug te worden gebracht naar de woonbarakken – zonder verder iets van Rusland te zien. Na werk krijgen zij vaak nog ‘ideologisch onderricht’, oftewel een strak dieet van Noord-Koreaanse propaganda. Zo moet worden voorkomen dat zij hun geloof verliezen in de staatsleer van het Kim-regime.

Gezin blijft achter als borg

Een andere manier waarop wordt voorkomen dat Noord-Koreanen kritiek uiten of zelfs vluchten, is door alleen getrouwde mannen met kinderen naar het buitenland te sturen. Hun gezin blijft achter in Noord-Korea als borg – en wordt gestraft als de man de benen neemt. De Noord-Koreaanse staat screent zelfs of het echtpaar wel een goed huwelijk heeft, voor de man wordt uitgezonden.

Het is niet de eerste keer dat Rusland wordt betrapt op het schenden van VN-sancties tegen Pyongyang. Eerder pompten Russische schepen olie over naar Noord-Koreaanse tankers, terwijl de Verenigde Naties een embargo op olieleveranties hadden ingesteld. Hiermee hielp Rusland aan het ondergraven van de twee strengste onderdelen uit het sanctiepakket: het olie-embargo en wegsturen van Noord-Koreaanse dwangarbeiders.

De Russische ambassadeur in Noord-Korea Aleksandr Matsegora ontkende vrijdag dat Rusland VN-sancties heeft geschonden. Het land heeft, zo noteerde persbureau Interfax uit zijn mond, geen nieuwe Noord-Koreaanse arbeiders aangenomen. De nieuwe werkvergunningen die wel vergeven werden, waren voor Noord-Koreanen die al in het land werkten onder oude contracten.

Onderzoekers vermoeden dat ook China de VN-sancties niet volgens de letter uitvoert. Ook Chinese schepen leverden dit jaar nog olie aan Noord-Korea. Hoewel China veel Noord-Koreaanse arbeiders wegstuurde na het afkondigen van de sancties van vorig jaar, wordt vermoed dat inmiddels veel van hen zijn teruggekeerd. Sinds de top tussen Donald Trump en Kim Jong-un gaan er weer massaal goederen de grens over tussen China en Noord-Korea.

1,7 miljard euro

De circa honderdduizend Noord-Koreanen die afgelopen jaren in het buitenland werkten verdienden naar schatting jaarlijks zo’n 1,7 miljard dollar voor het regime van Kim Jong-un. Vorig jaar verbleven volgens overheidscijfers 24.000 Noord-Koreanen in Rusland. Werkelijke aantallen kunnen mogelijk hoger liggen.

Voor zover bekend zijn er in Nederland geen Noord-Koreaanse dwangarbeiders. Wel bleek eerder dit jaar uit onderzoek dat meerdere Nederlandse scheepsbouwbedrijven in Polen vaartuigen lieten vervaardigen door Noord-Koreaanse dwangarbeiders. “>bleek eerder dit jaar uit onderzoek dat meerdere Nederlandse scheepsbouwbedrijven in Polen vaartuigen lieten vervaardigen door Noord-Koreaanse dwangarbeiders.

Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 3 augustus bij NRC