VS en Noord-Korea verstaan iets anders onder denuclearisering

Ondanks toezeggingen tijdens de historische top met president Donald Trump, heeft Noord-Korea zijn kernwapen- en raketprogramma’s niet gestaakt. Ook gaat het communistische land door met het ontwijken van VN-sancties. Dat blijkt uit een vertrouwelijk VN-rapport dat persbureau Reuters vrijdag onder ogen kreeg.

De Noord-Koreanen hebben sinds de top zelfs één of twee nieuwe Hwasong-15-raketten geproduceerd, zo blijkt uit onderzoek van The Washington Post. Deze projectielen kunnen met een reikwijdte van 13.000 kilometer ieder doel in de Verenigde Staten – en Nederland – bereiken en zijn vermoedelijk uit te rusten met een kernkop. Ook worden nucleaire faciliteiten nog volop draaiende gehouden.

Dit is mogelijk doordat de Amerikanen en Noord-Koreanen er ieder een eigen definitie van denuclearisering op nahouden. De Verenigde Staten hanteren een harde lijn, waarbij sancties pas worden opgeheven wanneer Pyongyang haar hele kernwapenprogramma ontmanteld heeft. Voor Noord-Korea betekent ‘denuclearisering van het Koreaanse schiereiland’ dat de VS al hun militairen terugtrekken bij de grens, en dat de Amerikanen hun nucleaire ‘paraplu’ voor Japan en Zuid-Korea intrekken. Pas daarna leveren de Noord-Koreanen eventueel ook hun kernwapens in. Bijkomend probleem is dat er (nog) geen afspraken gemaakt zijn over hoe snel Noord-Korea zijn kernwapens moet inleveren en wat voor inspectieregime hierop gaat toezien.

Stapjes van beide kanten

Hoewel de Noord-Koreaanse VN-missie afgelopen weekend weigerde commentaar te geven, liet de minister van Buitenlandse Zaken Ri Yong-ho zaterdag weten hoe Pyongyang denkt over de recente beschuldigingen. Hij stelde dat onderling vertrouwen alleen kan worden opgebouwd als beide zijden stapsgewijs acties ondernemen – heel anders dan de eenzijdige Noord-Koreaanse ontmanteling die de VS voor ogen heeft.

Ri stelde dat Noord-Korea al meerdere stappen in de goede richting heeft gezet. De toespraak lijkt voor Noord-Korea een opmaat naar het eisen van sanctieverlichting of terugtrekking van Amerikaanse troepen.

De minister richtte zich in zijn verklaring direct tot Trump en paste zijn klassieke verdeel-en-heersstrategie toe, door kritiek op het toenaderingsproces af te doen als gekonkel binnen Trumps regering.

Handel met Noord-Korea hervat
Hoewel de VS vooralsnog weigeren sancties te verlichten, hebben andere landen na de top in Singapore hun handel met Noord-Korea weer volop hervat. Noord-Koreaanse arbeiders stromen Rusland en China binnen en ook goederen gaan de grens met China weer over. Het VN-rapport meldde verder dat Pyongyang nog altijd raketten levert aan de oorlogsmachine van de Syrische president Bashar al-Assad en dat China en Rusland op zee stiekem olie overpompen naar Noord-Koreaanse schepen. China, Ghana, India, Mexico, Sri Lanka, Thailand, Turkije en Uruguay schonden een VN-embargo door Noord-Koreaans textiel in te voeren.

Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 6 augustus bij NRC