Noord-Korea mag bekend staan als een geïsoleerd land. Het had tot vorige maand wel wereldwijd 53 ambassades. Had, want Pyongyang sloot de afgelopen weken kort na elkaar vier posten: in Spanje, Hongkong, Angola en Uganda. Wat betekent deze diplomatieke terugtrekking?
Noord-Koreanen hebben er vanaf deze maand een nationale feestdag bij: 18 november staat voortaan bekend als Raketindustriedag. Op die dag lanceerde het totalitaire land vorig jaar zijn meest geavanceerde intercontinentale raket tot nu toe, die het hele Amerikaanse en Europese vasteland kan bereiken. Destijds werd niet enkel deze Hwasong-17 onthuld. Het was ook de eerste keer dat de dochter van de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un in het openbaar te zien was.
Het was een leuk en attent idee van de Russische autoriteiten, om de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un tijdens zijn bezoek aan Vladivostok een typisch Russische oesjanka-bontmuts met oorflappen cadeau te doen. Maar wat doe je als je de maat van de ontvanger niet weet? ,,Het is absoluut ondenkbaar om iemand in [Noord-Korea] te vragen naar de omvang van het hoofd van de leider”, zo zei de Russische ambassadeur Aleksandr Matsegora in een interview met Russische media.
Hierop zaten de Russen met de handen in het haar. ,,Het was een absoluut onmogelijke missie”, herinnert Matsegora zich, die zijn diplomatieke staf aan het denken zette – met resultaat. Een ambassademedewerker merkte op dat er meerdere foto’s waren waarop de Russische ambassadeur en Kim Jong-un naast elkaar staan. Wat nu als we het hoofd van Matsegora opmeten en de omvang daarvan vergelijken met het hoofd van Kim op de foto’s?
Een nauwkeurige beeldanalyse bevestigde de vermoedens van Mategora dat Kims hoofd iets kleiner is dan zijn eigen ,,zeer grote” exemplaar. Het cadeau werd overhandigd door minister van Defensie Sergej Sjoigoe, die in juli nog in Pyongyang stond te applaudisseren voor de langs rollende Noord-Koreaanse massavernietigingswapens waartegen Moskou eerder nog VN-sancties steunde. Het was even spannend, maar de opluchting volgde snel: de muts paste perfect over Kims iconische kapsel.
,,Kameraad Kim Jong-un vond zijn cadeau heel mooi, omdat Sjoigoe het schonk vanuit zijn hart”, zei Matsegora in het interview. Volgens de ambassadeur gaf de Grote Leider hoogstpersoonlijk toestemming om een foto van hem met de oesjanka op te verspreiden via de Noord-Koreaanse staatsmedia.
De bontmuts was niet het enige geschenk dat Kim ontving. Hij kreeg ook een geweer cadeau – grappig, want Kim had hetzelfde presentje voor president Poetin meegenomen. Verder kreeg de Noord-Koreaanse dictator een handschoen van een ruimtepak, een vliegtuigmodel, een schilderij, een kogelvrij vest, meerdere aanvalsdrones en een zwaard mee naar huis – waarmee minstens twee VN-sancties werden geschonden. Ook werd de dictator vermaakt met een walrus die trucjes deed. Een balletuitvoering van De schone slaapster van Tsjaikovski viel minder in de smaak: Kim aanschouwde het gebeuren zichtbaar verveeld en vertrok na het eerste bedrijf.
Een eerdere versie van dit stuk verscheen op 2 oktober 2023 bij NRC.
Na ruim twee maanden in Noord-Koreaanse detentie te hebben doorgebracht, is de Amerikaanse soldaat Travis King woensdag het land uitgezet. In de Verenigde Staten zal hij voor de krijgsraad moeten verschijnen. King rende in juli tijdens een Zuid-Koreaanse tour door het grensgebied de grens met Noord-Korea over.
De 23-jarige beroepsmilitair is woensdag in Amerikaanse hechtenis genomen nadat hij door Pyongyang de grens met China was overgezet. Daarvandaan is hij via Zuid-Korea naar de Verenigde Staten gebracht. Washington benadrukte dat er geen concessies gedaan zijn aan Pyongyang om de militair het land uit te krijgen.
Woensdagavond sprak ik op NPO Radio 1 bij Nieuws en Co over de top die Kim Jong-un en Poetin hadden in Rusland, waar zij samen een ruimtevaartcentrum bezochten. Het fragment is hier terug te luisteren vanaf 1:17:00:
Ruim vier jaar na zijn vorige trip naar Vladivostok treft de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un volgende week hoogstwaarschijnlijk opnieuw de Russische president Vladimir Poetin in de Oost-Russische havenstad. De gesprekken zullen wellicht gaan over het leveren van wapens, munitie en mogelijk zelfs mankracht. De twee autocratische leiders spreken elkaar rondom een handelsforum. Voor het RD blikte ik vooruit op de ontmoeting.
Afgelopen dinsdag sprak ik bij Nieuws & Co op NPO Radio 1 over het mogelijk binnenkort plaatsvindende staatsbezoek van Kim Jong-un aan Poetin in Rusland, zijn eerste sinds 2019. Wat kunnen Noord-Korea en Rusland voor elkaar betekenen? En moet dat ons zorgen baren?
Noord-Korea heeft woensdag twee korteafstandsraketten afgevuurd. De projectielen belandden na een vlucht van zo’n 360 kilometer in de Oostzee, tussen het Koreaanse schiereiland en Japan. Dat heeft onder meer de Zuid-Koreaanse krijgsmacht bevestigd.
De raketproeven vonden op dezelfde dag plaats als gezamenlijke luchtmachtoefeningen van de Verenigde Staten en Zuid-Korea. Daarbij werd zeker één Amerikaanse B-1B-bommenwerper ingezet, een supersonische straaljager. Vaak reageert Pyongyang extra geprikkeld als dit toestel meevliegt in de regio. Zo zeiden Noord-Koreaanse staatsmedia vorige week nog dat oefeningen met de B-1B kon leiden tot een „thermonucleaire oorlog op het Koreaanse schiereiland”. De B-1B was oorspronkelijk ontworpen om kernwapens af te vuren, maar kan dit sinds 1994 niet meer. De jaarlijkse militaire trainingen van Seoul en Washington begonnen op 21 augustus en eindigen donderdag.
De woensdag afgevuurde projectielen vlogen precies dezelfde afstand als van het lanceerplatform in Noord-Korea naar het hoofdkwartier van de Zuid-Koreaanse krijgsmacht buiten de stad Gyeryong. Eerder gaven Noord-Koreaanse staatsmedia een foto vrij waarop leider Kim Jong-un die locatie als doelwit leek aan te wijzen op een plattegrond.
Militaire spionagesatelliet
De afgelopen anderhalf jaar lanceerde Noord-Korea een recordaantal raketten. De laatste tijd was het juist wat rustiger: de laatste test dateerde van meer dan een maand geleden. Wel probeerde Pyongyang vorige week tevergeefs een militaire spionagesatelliet in een baan om de aarde te brengen. Het was de tweede keer dit jaar dat de lancering van zo’n satelliet mislukte. Het regime van Kim Jong-un liet na afloop weten in oktober een derde lanceerpoging te doen. De 40-jarige dictator heeft het ontwikkelen van een eigen, werkende spionagesatelliet gebombardeerd tot een van de zijn militaire prioriteiten.
De Zuid-Koreaanse krijgsmacht veroordeelde de lanceringen woensdag. Ook het Witte Huis wees de raketproeven af.
Een eerdere versie van dit artikel werd op 30 augustus 2023 gepubliceerd op de website van NRC.