Ik sprak bij Met het Oog Op Morgen over de flitstop tussen Donald Trump en Kim Jong-un in de DMZ. De uitzending is hier terug te luisteren.
Front cover of North Korea’s main daily newspaper this morning pic.twitter.com/g0QVQzCX5M
— Chad O'Carroll (@chadocl) 30 juni 2019
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 1 juli 2019
In Noord-Korea rijden zo weinig auto’s dat wanneer er eens eentje langs zoeft politieagenten en militairen in de houding schieten en het voertuig salueren. In zo’n luxetransportmiddel moet immers wel een hoge pief zitten. In de zes jaar dat journalist Eric Talmadge door het land reed, werd hij door tal van soldaten gesalueerd. Als Amerikaan nog wel, in Noord-Korea staatsvijand nummer één, ze moesten eens weten. Vorige maand overleed Talmadge op 57-jarige leeftijd in Tokio aan een hartaanval.
Dergelijke reportages waren tekenend voor Talmadge, de enige westerse journalist die semi-permanent verslag deed vanuit Noord-Korea. De Amerikaan nam in 2013 de leiding over van het hoofdkantoor van persbureau AP in Pyongyang, tot voor kort het enige westerse medium met een bureau in Noord-Korea. Direct was Talmadge duidelijk wat hem te doen stond: niet zozeer kernproeven en propaganda analyseren, maar zijn aanwezigheid in het communistische land gebruiken om de levens, gedachten en verlangens van gewone Noord-Koreanen te tonen.
Met die missie wist Talmadge vermoedelijk meer mensen te bereiken via zijn fotokanaal op Instagram dan met zijn gedetailleerde reportages voor AP. De journalist plaatste beelden van burgers die aan het strand mosselen bakten op brandende benzine, van fabrieken voor zeep en kimchi in Pyongyang en van kapperszaken en ontharingssalons. Talmadge berichtte ook graag over het eten dat hij aantrof in het land, van Koreaanse pannenkoek en lokale vissoep tot junk food en – jawel –hondenvlees. Zijn populairste video, met meer dan een miljoen weergaven, toont hoe Noord-Koreanen reizen via de diepste metrolijn ter wereld. Het gewone leven dus. Uiteraard ook veel foto’s van marcherende militairen en van mensenmassa’s voor standbeelden van de Kim-dynastie: het politieke is nu eenmaal óók persoonlijk in Noord-Korea.
Het gewone Noord-Koreaanse leven maakt ook de hoofdmoot uit van Talmadges geschreven werk, dat zich kenmerkt door droge humor. Zo schreef hij een reportage over een winkelcentrum waarin naast grote flatscreens struisvogelhuid, “neo-Viagra” en energy drink werden verkocht. Hij bezocht een worstenfabriek en ’s wereld grootste nooit in gebruik genomen gebouw (een hotel van 105 verdiepingen). Ook omschreef hij kleine culturele veranderingen, zoals de opkomst van een Noord-Koreaanse “K-popband” en de populariteit van hippe sneakers.
Soms bleek Talmadges aanwezigheid in Noord-Korea zelfs contraproductief voor berichtgeving over actuele ontwikkelingen. Toen het Koryo-hotel in Pyongyang in brand vloog zweeg AP in alle talen, terwijl concurrent Reuters wél actueel nieuws over de brand had en zelfs toeristen in Noord-Korea wist te spreken. In 2014 stortte een appartementencomplex in Pyongyang in, waarbij tientallen mensen om het leven kwamen. AP berichtte erover vanuit Seoul, terwijl het Noord-Koreaanse AP-filiaal op enkele minuten rijden van de plek des onheils lag. Talmadge verklaarde dat hij op het moment van het ongeluk niet in Pyongyang was en dat toen hij terugkwam niemand hem over de instorting vertelde.
De keuze van AP om een kantoor in Pyongyang te openen is de afgelopen jaren niet zonder kritiek gebleven. Zo stelde de specialistische website NKNews dat AP vanuit Pyongyang bewust vrijwel niet bericht over Kim Jong-un, dat de Noord-Koreanen waarmee AP werkt worden aangeleverd door de staat en dat exclusieve interviews met Amerikaanse politieke gevangenen niet gepubliceerd werden – om het regime niet tegen de schenen te schoppen. AP reageerde dat ze inderdaad werken met Noord-Koreaanse ‘journalisten’, aangezien dit verplicht is in het land. Het persbureau ontkent echter staatspropaganda of andere feitelijke onjuistheden te hebben bericht vanuit Pyongyang. Talmadge merkte verder op dat hij vrij kon opschrijven wat hij wilde en dat geen enkel artikel van hem ooit gescreend was door een censor.
Talmadge werd in 1962 geboren in Renton, een voorstad van Seattle. Als scholier ging hij op uitwisseling naar Japan, waar hij zich na zijn afstuderen als journalist in de jaren tachtig zou vestigen. Vóór zijn AP-tijd schreef hij voor Japanse media over Noord-Korea, en duidde hij voor Japanse tv-zenders ontwikkelingen in het land. Talmadge was een fervent bowler en wist op reportages op de meest afgelegen plekken in Azië nog een bowlingbaan te vinden. De journalist hield zich verder bezig met mediteren, hardlopen, zwemmen en fietsen. Het was hem niet toegestaan zich onafgebroken in Pyongyang te vestigen. Elke maand reisde Talmadge vanuit Japan naar Noord-Korea en bleef hij daar tien dagen – of zo lang als het bewind het hem toestond.
Talmadge hekelde mensen die een eenzijdig beeld schetsten van Noord-Korea. “Denk nooit dat je Noord-Korea werkelijk begrijpt”, zei hij tegen een collega. “Het heeft meer hoeken dan alle plekken waar ik ooit geweest ben.” In het gesloten land behield Talmadge zijn journalistieke nieuwsgierigheid, die hem ertoe dreef om altijd toegang proberen te krijgen tot nieuwe locaties – zelfs als hij al honderd keer nul op het rekest had gehad. “Ik ben er verrast en op zekere manier gerustgesteld, om te zien hoe gewone Noord-Koreanen geven om dezelfde zaken als iedereen: hun familie, hun financiën, hun gezondheid en hun vrienden”, zei hij in 2015.
Het werken in Noord-Korea beïnvloedde ook hoe Talmadge zijn thuissituatie in Japan waardeerde. “Elke keer […] denk ik dan: ik kan overal heengaan waar ik wil”, aldus de journalist. “Dat zie ik al niet meer als vanzelfsprekend”.
Collega Justin McCurry, correspondent van The Guardian in Japan, schreef dat journalisten die Noord-Korea vanuit andere delen van Oost-Azië coveren, Talmadge veel verschuldigd zijn. Hij slaagde er volgens McCurry in ondanks „de beperkingen waaronder hij moest werken” om gewone Noord-Koreanen tot leven te wekken en het land een menselijk gezicht te geven. „Daarvoor zal ik hem altijd dankbaar zijn.”
Jean H. Lee, de eerste AP-chef in Pyongyang, postte na diens overlijden een foto van Talmadge, buiten de bowlingbaan van Pyongyang. “Dit is hoe hij graag herinnerd zou willen worden. […] Ik hoop dat hij nu strikes scoort in de Gold Lane van het hiernamaals.”
Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 1 juni 2019 bij NRC
Lees hier mijn necrologie voor @nrc van Eric Talmadge (1962 – 2019), bureauchef / correspondent van persbureau @AP in Pyongyang & de enige westerse journalist die semi-permanent verslag deed vanuit Noord-Korea https://t.co/YzZdKWS6pf
— Casper van der Veen (@caspervdveen) 1 juni 2019
Wat kunnen we woensdag en donderdag verwachten van de tweede top tussen Donald Trump en Kim Jong-un? Voor het Reformatorisch Dagblad schreef ik een vooruitblik, hier te lezen:
Top Trump en Kim: beide partijen vinden dat ander aan zet is
Ik was te gast bij Family7, waar ik uiteenzette wat op de top besproken zou worden en wat beide partijen willen:
Ook sprak ik bij Na Het Nieuws over de top, die uitzending is hier terug te kijken.
Of de langverwachte top tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un op 12 juni in Singapore doorgaat, wordt met de dag onzekerder. Pyongyang dreigde verstek te laten gaan nadat Zuid-Korea en de Verenigde Staten gezamenlijke legeroefeningen niet opschortten. En Trump zei dinsdag dat de top mogelijk zou worden afgeblazen omdat Noord-Korea zijn kernwapens toch niet wil inleveren.
Dit alles heeft het Witte Huis er niet van weerhouden een speciale gelegenheidsmunt te laten drukken voor de top tussen Kim en Trump. Op de penning staan de hoofden van Trump en Kim tegenover elkaar afgebeeld, met op de achtergrond de vlaggen van beide landen.
Het munstuk zorgde voor kritiek en hoongelach op social media. Veel gebruikers viel op dat Kim op de munt een aantal onderkinnen erbij had gekregen – niet bepaald vleiend. Ook zien we het hoofd van de Noord-Koreaanse leider op de afbeelding enigszins terugdeinzen, terwijl een fier kijkende Trump voorover leunt. Tevens werd opgemerkt dat Trump met de munt vroegtijdig een diplomatiek succes wil claimen, terwijl de top nog niet eens heeft plaatsgevonden – en mogelijk zelfs wordt afgezegd.
Opmerkelijk is dat Kim Jong-un op de munt als ‘opperste leider’ wordt aangeduid, wat voor veel Amerikanen én Noord-Koreakenners tegen het zere been was. Volgens hen worden hiermee de dictatuur en persoonlijkheidscultus van Kim gelegitimeerd, nota bene door de Amerikaanse overheid. ,,Dit is niet alleen prematuur, maar ook precies het soort erkenning waarop Kim Jong-un hoopte”, aldus professor Tom Nichols van de U.S. Naval War College. Door Trump en Kim zo tegenover elkaar te plaatsen worden zij als gelijkwaardig neergezet, precies zoals het regime in Pyongyang wil.
Hoogleraar politicologie aan de Universiteit van Pusan Robert E. Kelly noemde de munt ,,walgelijk” en ,,on-Amerikaans”. Hij en meerdere andere analisten zetten vraagtekens bij het aanduiden van Kim als ‘opperste leider’, terwijl onder zijn bewind 100.000 mensen in strafkampen worden gedetineerd, mensenrechten met voeten worden getreden en Kim zijn halfbroer liet liquideren in Kuala Lumpur.
De traditie van gelegenheidsmunten begon in 2003 onder George W. Bush. Er zijn 250 munten gedrukt en de penningen worden later als souvenirs verkocht.
Een eerdere, ingekorte versie van dit stuk werd op 24 mei 2018 gepubliceerd in NRC Handelsblad
Otto Warmbier, de 22-jarige Amerikaanse student die bijna anderhalf jaar gevangenzat in Noord-Korea, is overleden. Dat heeft zijn familie bekendgemaakt in een verklaring die door een ziekenhuis in Ohio naar buiten is gebracht.
Vorige week werd Warmbier vrijgelaten na gesprekken tussen Pyongyang en het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Snel daarna werd bekend dat Warmbier een ernstige hersenbeschadiging had opgelopen tijdens zijn gevangenschap. Volgens zijn ouders lag hij al ruim een jaar in coma. Bij terugkomst in de Verenigde Staten werd hij opgenomen in een ziekenhuis in Cincinnati, Ohio.
Warmbier, student aan de Universiteit van Virginia, werd in januari 2016 opgepakt in Noord-Korea toen hij volgens Pyongyang een propagandavlag probeerde te stelen. Hij werd in maart van dat jaar veroordeeld in een showproces tot vijftien jaar werkstraf. Kort erna is hij vermoedelijk in coma geraakt.
Beelden van een persconferentie van een geëmotioneerde Warmbier vorig jaar:
Volgens de familie is Warmbier ernstig mishandeld tijdens zijn detentie. Noord-Korea houdt echter vol dat hij in coma is geraakt door botulisme, een ernstige voedselvergiftiging die veroorzaakt wordt door een bacterie. Pyongyang beweert zelfs zelf het grootste slachtoffer te zijn van de hele zaak.
De Amerikaanse president Trump en zijn vrouw Melania hebben de familie Warmbier maandag gecondoleerd. “Er is niets meer tragisch voor een ouder dan om een kind in de bloei van zijn leven te verliezen”, aldus het staatshoofd. “Wat Otto is overkomen sterkt mijn regering in de overtuiging om tragedies te voorkomen waarbij onschuldige mensen vallen in de handen van regimes die niet de rechtsstaat of de regels van menselijk fatsoen respecteren.”
Melania and I offer our deepest condolences to the family of Otto Warmbier. Full statement: https://t.co/8kmcA6YtFD pic.twitter.com/EhrP4BiJeB
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 19 juni 2017
Trump veroordeelde de “wreedheid van het Noord-Koreaanse regime”. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken raadt burgers al langer af naar Noord-Korea te reizen. Het ministerie zei vorige week nog in gesprek te zijn met Pyongyang over de vrijlating van drie andere Amerikanen die nog vastzitten in Noord-Korea. De dood van Warmbier zal ongetwijfeld gevolgen hebben voor de aard van dit overleg.
De Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in heeft de ouders van Warmbier gecondoleerd met hun verlies. Dat bevestigt een woordvoerder van het Zuid-Koreaanse ministerie van Buitenlandse Zaken tegenover NRC. Tevens veroordeelde het ministerie de wrede acties van het Noord-Koreaanse regime.
Er zitten momenteel nog drie mensen met de Amerikaanse nationaliteit gevangen in Noord-Korea:
De afgelopen jaren werden meerdere Amerikanen gearresteerd in Noord-Korea. Zij werden vaak ingezet als pressiemiddel in onderhandelingen tussen Pyongyang en Washington. Al deze Amerikanen kwamen echter weer levend terug in hun thuisland. Warmbier is de eerste Amerikaanse burger die overleed door wat hem in Noord-Koreaanse gevangenschap is overkomen.
Wel pleegde Evan Hunziker, de eerste Amerikaanse burger die ooit in Noord-Korea werd opgepakt, kort na zijn vrijlating in 1996 zelfmoord. Hij was eerder dat jaar naar het communistische land gezwommen met het doel daar mensen te bekeren tot het christendom. Noord-Korea voert al jaren de lijst aan van landen die de meeste christenen vervolgen.
De laatste keer dat een toerist om het leven kwam in Noord-Korea was in 2008. Toen werd een 53-jarige Zuid-Koreaanse vrouw doodgeschoten tijdens een bezoek aan de Kumgang-berg, in het zuiden van Noord-Korea. Ze zou per ongeluk een militair gebied in zijn gelopen, waarna ze onder vuur werd genomen. Het incident betekende het einde voor Zuid-Koreaans toerisme naar Noord-Korea
Young Pioneer Tours, het reisbureau dat Warmbier naar Noord-Korea bracht, heeft maandag aangegeven niet langer Amerikanen mee te nemen op Tours naar het gesloten land. Toeristen uit andere landen kunnen nog wel mee op reizen naar Noord-Korea.
Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 19 juni 2017 op de website van NRC
De 22-jarige Amerikaan Otto Warmbier, die in januari 2016 werd opgepakt in Noord-Korea, is vrijgelaten. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson dinsdag gezegd. Warmbier is op weg naar huis om herenigd te worden met zijn familie.
Before his testimony before the SFRC on FY18 budget, Secretary Tillerson spoke about the release of Otto Warmbier from North Korea.#DPRK pic.twitter.com/jkBujWXoa4
— Department of State (@StateDept) 13 juni 2017
Warmbier kwam op vrije voeten kort nadat het Amerikaanse oud-basketbalicoon Dennis Rodman in de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang landde. Rodman is een persoonlijke vriend van de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un. Hij bezocht het communistische land vier maal eerder en organiseerde ook basketbalwedstrijden in het land.
Hoewel de timing opmerkelijk is, heeft Rodman waarschijnlijk niets te maken met de vrijlating van Warmbier. Volgens Tillerson is de vrijlating tot stand gekomen door het ministerie van Buitenlandse Zaken, onder leiding van president Trump. Tillerson zei dat er momenteel gesprekken lopen met het Noord-Koreaanse regime over de vrijlating van drie andere Amerikanen die nog vastzitten in het land.
De minister wilde niets zeggen over de gezondheid van Warmbier. Volgens de ouders van de man ligt Warmbier al ruim een jaar in coma, zo melden zij aan The Washington Post. Hij zou in die toestand geraakt zijn nadat hij na een zaak van botulisme een slaappil zou hebben toegediend gekregen. Sindsdien is Warmbier niet meer ontwaakt, zo vertelden de Noord-Koreanen aan Warmbiers ouders.
De manier waarop Warmbier vrijkomt is opmerkelijk. Onder Obama werd alleen in het diepste geheim met Noord-Korea onderhandeld. Dat Trump directe gesprekken met Pyongyang aanknoopt, kan op een beleidswijziging duiden in het beleid ten opzichte van Noord-Korea. Hoewel Trump de afgelopen maanden harde woorden uitte over Kim Jong-un zei het Amerikaanse staatshoofd ook respect te hebben voor de jonge dictator en bereid te zijn hem te ontmoeten.
Warmbier werd op 2 januari 2016 opgepakt nadat hij een propagandavlag had proberen te stelen. Hij kreeg in maart van dat jaar een werkstraf van vijftien jaar opgelegd voor vermeende misdaden tegen de Noord-Koreaanse staat. Warmbier is een student aan de Universiteit van Virginia.
Beelden van een persconferentie van een geëmotioneerde Warmbier vorig jaar
Met de vrijlating van Warmbier zitten nog drie Amerikanen gevangen in Noord-Korea:
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken raadt het burgers met klem af om naar Noord-Korea te reizen. Toch bezoeken honderden Amerikanen het communistische land jaarlijks als toeristen.
In het verleden werden buitenlandse gevangenen vaak vrijgelaten uit Noord-Korea na het bezoek van een internationale hoogwaardigheidsbekleder. In 2015 werden twee Amerikaanse burgers, Kenneth Bae en Matthew Todd Miller, vrijgelaten uit detentie door de Noord Koreaanse regering. Het duo werd vrijgelaten na geheime onderhandelingen tussen Noord-Korea en de VS.
Bae, een missionaris, werd in november 2012 in Noord-Korea gearresteerd. Hij werd veroordeeld tot vijftien jaar dwangarbeid voor misdaden tegen de staat. Bae werd vrijgelaten nadat directeur van de nationale inlichtingendiensten James Clapper het communistische land had bezocht. In de jaren daarvoor werden gedetineerden vrijgelaten na bezoeken van oud-presidenten Bill Clinton en Jimmy Carter.
Een eerdere versie van dit artikel werd op 13 juni 2017 gepubliceerd op de website van NRC.
Een vredelievend, autonoom en puur land. De meeste mensen zullen hierbij niet direct aan het totalitaire Noord-Korea denken. Toch is dat hoe Ken Roh, groot pleitbezorger van het communistische land in de Verenigde Staten, de natie in Los Angeles omschrijft na zijn 69e bezoek aan het gesloten land.
Buzzfeed wijdde een longread aan de 72-jarige Roh, die zij de “grootste fan van Noord-Korea in de VS” noemen. Op de avond in Los Angeles hebben zo’n dertig mensen zich verzameld om te luisteren naar de ervaringen die Roh in Pyongyang heeft opgedaan. Het is meestal hetzelfde groepje gelijkgestemden, dat twee tot drie keer per jaar bijeenkomt om Koreaans te eten en bij te kletsen – onder meer over “het glorieuze leiderschap van kameraad Kim Jong-un”.
Roh kwam 43 jaar naar de VS vanuit Zuid-Korea, dat toen ook nog een dictatuur was. In 1990 bezocht hij voor het eerst Noord-Korea. Hij was meteen verkocht en richtte de nieuwssite en het YouTube-kanaal Minjok Tongshin op. Daar probeert hij Noord-Korea, een van de grootste vijanden van de Amerikaanse overheid, op te hemelen als een mooi en rechtvaardig land.
De meest bekeken video van Roh, waarin hij de zoons van een naar Noord-Korea overgelopen Amerikaan interviewt (alleen in het Koreaans):
Het werk van Roh is in Pyongyang niet onopgemerkt gebleven. In 2008 behaalde hij een PhD in politicologie aan de Kim Il-sung Universiteit in de Noord-Koreaanse hoofdstad. In 2014 werd hij onderscheiden met de internationale Kim Il-sungprijs, een hele eer in Noord-Koreaanse contreien.
Op de bijeenkomst in Los Angeles koesteren meer mensen warme gevoelens voor Noord-Korea, een land dat door de VN wordt gezien als een van de grootste schenders van mensenrechten ter wereld. Michael Kim zegt onder het genot van een glaasje rijstwijn:
“Ik zou er zeker de voorkeur aan geven om in Noord-Korea te wonen. Mensen zijn puurder in Noord-Korea, ook al zijn ze armer. Maar daar is niets slechts aan.”
Lees hier de longread ‘Meet North Korea’s Number One Fan In The United States’ (3.431 woorden, leestijd circa 14 minuten) op de website van Buzzfeed.
Dit artikel verscheen op 11 juli 2016 op de website van NRC
Het Noord-Koreaanse leger heeft zaterdagochtend een ballistische raket vanaf een onderzeeër gelanceerd. Het projectiel faalde echter kort na te zijn afgevuurd. Dat heeft de Zuid-Koreaanse legertop laten weten, meldt persbureau Yonhap.
De raket werd vanuit de kustwateren buiten Sinpo richting het oosten gelanceerd. “De SLBM [van een onderzeeboot gelanceerde ballistische raket, red.] werd normaal van de onderzeeër gelanceerd, maar wij geloven dat de vlucht onsuccesvol was”, aldus het Zuid-Koreaanse leger in een korte persverklaring. Volgens schattingen ontplofte het projectiel op zo’n tien kilometer hoogte, na slechts een korte afstand gevlogen te hebben.
De krijgsmacht zei “zulke provocatieve handelingen van Noord-Korea” sterk te veroordelen. De lanceringen zijn in strijd met VN-resoluties. Vorige maand testte Pyongyang nog diverse middellangeafstandsraketten van het type Musudan. Ook toen faalden meerdere lanceringen.
Volgens Seoul heeft Noord-Korea de afgelopen jaren belangrijke vorderingen geboekt bij het lanceren van raketten vanaf duikboten. Zuid-Korea schat dat het Noorden nog zo’n drie jaar nodig heeft om technologie op dit gebied te ontwikkelen die militair kan worden ingezet.
Dat zou slecht nieuws zijn voor de belangrijkste rivalen van Pyongyang: Zuid-Korea en de Verenigde Staten. Raketten die worden afgevuurd vanaf duikboten zijn namelijk veel moeilijker om van tevoren te detecteren. Daarnaast zou de SLBM-technologie een toevoeging zijn aan het al zorgwekkende Noord-Koreaanse wapenarsenaal, dat kernwapens en langeafstandsraketten bevat.
Drie maanden geleden voerde Pyongyang ook al een SLBM-test uit. Toen viel de raket in de lucht in meerdere stukken uiteen na zo’n dertig kilometer te hebben gevlogen.
Het Amerikaanse leger bevestigde dat de Noord-Koreaanse raket zaterdag na een korte vlucht in zee is gestort. Ook de VS zeiden de lancering te veroordelen.
De lancering komt één dag nadat Zuid-Korea en de VS een akkoord tekenden voor de plaatsing van THAAD, een geavanceerd raketafweersysteem dat het Zuiden moet beschermen tegen aanvallen uit het Noorden. Ook legden de Verenigde Staten twee dagen geleden voor het eerst sancties op aan de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un. Dat werd door Pyongyang beschreven als een “rode lijn” en een “oorlogsverklaring”.
Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 9 juli 2016 op de website van NRC
Na vijf maanden onderhandelen hebben de Verenigde Staten en Zuid-Korea een akkoord bereikt over het plaatsen van het raketafweersysteem Terminal High Altitude Area Defense (THAAD) in laatstgenoemde land. Dat liet het Zuid-Koreaanse ministerie van Defensie vrijdag weten, meldt persbureau Yonhap. Het wapensysteem is niet onomstreden: China verzet zich al maanden hevig tegen de plaatsing van THAAD.
Het geavanceerde raketafweersysteem is bedoeld om Zuid-Korea te verdedigen tegen nucleaire en raketdreigingen van de communistische noorderbuur. Pyongyang test vaak raketten en dreigt geregeld om haar kernwapens in te zetten. In 2010 werden een Zuid-Koreaans marinefregat en eiland zelfs door het Noord-Koreaanse leger onder vuur genomen.
Nadat het regime van Kim Jong-un begin dit jaar zowel een kernwapen als een langeafstandsraket testte, begonnen de besprekingen over het plaatsen van THAAD. Nu hier een akkoord over bereikt is, wordt gekeken naar een locatie om het systeem te plaatsen. Uit veiligheidsredenen wordt die plek niet openbaar bekend gemaakt. Seoul wil het systeem uiterlijk eind 2017 in gebruik nemen.
Direct na bekendmaking van het akkoord liet China weten “sterke onenigheid en ferme oppositie” tegen het plaatsen van THAAD te koesteren. De actie druist in tegen de strategische belangen van Beijing en verstoort de militaire verhoudingen in de regio, aldus het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook Rusland reageerde verontwaardigd op het besluit en riep Washington en Seoul op het akkoord te herroepen.
In een poging de zorgen van China weg te nemen, zei de Zuid-Koreaanse onderminister van Defensie Yoo Jeh-seung vrijdag dat THAAD uitsluitend gebruikt zal worden tegen dreigingen uit Noord-Korea. Beijing zei echter dat het systeem “niet helpt bij het bereiken van de denuclearisering van het Koreaanse schiereiland”. Sterker nog, volgens Beijing schaadt THAAD de “vrede en stabiliteit in de regio”.
Ook in Zuid-Korea was er weerstand tegen de plaatsing van het systeem. De belangrijkste oppositiepartij, de Minjoo-partij, zei dat de onderlinge Koreaanse spanningen door THAAD alleen maar zullen verslechteren. Ook verwacht de partij dat het systeem tot een economische domper leidt, omdat de handel met China eronder zal leiden. De Volkspartij, een kleinere oppositiepartij, zei ook dat Seoul de tegenstand van China niet moet onderschatten.
THAAD wordt vervaardigd door de Amerikaanse wapengigant Lockheed Martin. Het systeem bestaat uit vijf componenten: mobiele lanceereenheden, onderscheppingsraketten, een radar, een controle-eenheid en een ondersteunende eenheid. China maakt zich vooral zorgen om de X-Band-radar, omdat die volgens Beijing gebruikt kan worden om de Chinese militaire activiteiten te bespioneren. De radar heeft een bereik van zo’n duizend kilometer.
Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 8 juli 2016 op de website van NRC
Het is een haat-liefde verhouding, maar de afgelopen jaren is de relatie tussen China en Noord-Korea wel erg bekoeld geraakt. China is bijvoorbeeld niet blij met het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma. Toch blijft China het regime van Kim Jong-un steunen. Sterker nog: China is de levensader van Noord-Korea, zonder Chinese hulp zou het regime ineenstorten. Waarom laat China Noord-Korea niet los?
Voor OneWorld schreef ik een artikel over de complexe dynamiek van de bilaterale betrekkingen tussen beide “communistische” landen. Lees het artikel hier terug.
